W dobrze funkcjonującym społeczeństwie ludzie mają potrzebę i możliwości do zakładania rodzin. Trwałe związki pomiędzy ludźmi pozwalają budować rodziny, wychowywać dzieci i rozwijać państwo. Niestety w obecnej kulturze dzietność znajduje się na dalszym planie. Skutki takiego stylu życia widać w Polsce na pierwszy rzut oka.
Polska z najwyższym poziomem w UE
Starzenie się społeczeństwa jest coraz bardziej palącym problemem w Polsce. Potwierdzają to najnowsze dane Eurostatu i Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Wskaźnik obciążenia emerytalnego, czyli proporcja osób starszych (w wieku 65 lat i więcej) do osób w wieku produkcyjnym (15-64 lata), osiągnął najwyższy poziom w całej Unii Europejskiej. Mimo że Polska z 29,3 proc. znajduje się na dziewiętnastym miejscu, to trend wzrostowy w ciągu ostatniej dekady wskazuje na pilną potrzebę skutecznych działań.
Blisko 25% społeczeństwa to ludzie…
Z danych GUS wynika, że na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada już 40 osób w wieku emerytalnym. W porównaniu do 24 osób w roku 2000. W 2023 roku liczba ludności w wieku poprodukcyjnym przekroczyła 8,7 miliona, co stanowi 23,3 proc. ogólnej populacji. Dla porównania ten współczynnik w 2000 roku wynosił 14,8 proc. Odsetek osób młodszych od 15 do 64 lat maleje, podczas gdy grupa seniorów stale rośnie, co potwierdza utrzymujący się trend starzenia się społeczeństwa.
Polska i cała Europa starzeją się
Najnowsze dane Eurostatu pokazują, że Polska nie jest odosobniona w tym wyzwaniu. Średni wiek ludności w Unii Europejskiej wynosi 44,5 lat. Jest to wzrost o 2,3 roku od 2013 roku. W poszczególnych krajach wiek ten waha się od 38,4 lat na Cyprze do aż 48,4 lat we Włoszech. W Polsce średni wiek to 42 lata, co oznacza prawie siedmioletni wzrost w porównaniu do 2000 roku. Ponadto istnieje zauważalna różnica wieku pomiędzy mieszkańcami miast a wsi – osoby zamieszkujące obszary wiejskie są przeciętnie o 2 lata młodsze.
Zupełnie nowe wyzwania przed gospodarką
Starzenie się społeczeństwa to złożone wyzwanie, które wymaga kompleksowych rozwiązań. Konieczne jest podjęcie działań w zakresie polityki społecznej, zdrowia publicznego oraz rynku pracy. Aby zapewnić godne życie osobom starszym, zachęcić do dłuższego pozostawania na rynku pracy oraz zrównoważyć obciążenie systemów emerytalnych.
Inwestowanie w edukację, opiekę zdrowotną i nowoczesne technologie może przyczynić się do utrzymania aktywności seniorów oraz poprawy ich jakości życia. Wsparcie dla rodzin, promocja elastycznych form zatrudnienia oraz aktywne podejście do zdrowego starzenia się są kluczowe dla stawienia czoła wyzwaniom, jakie niesie ze sobą proces starzenia się społeczeństwa w Polsce.
źródło: GUS
